Moj grad: Lepa Perović Popović

U današnjem izdanju rubrike „Moj grad“ govorili smo o jednoj od najpoznatijih Mašićanki koju je bogati životni put vodio od rodnog sela do Beograda, Lepoj Perović Popović.
Rođena je 29. avgusta 1911. godine u višečlanoj porodici Zorke i Đorđa Perovića, dakle, hercegovačke i crnogorske loze. Otuda i potiču neobični korijeni njenih predaka.

Lepina prabaka, Njegoševa sestra

Djed Lepe Perović, Andrija, bio je član Senata Njegoševe vlade i oženjen njegovom sestrom Marijom. Poslije Njegoševe smrti, a dolaskom kneza Danila na vlast, Andrija se sukobio s tadašnjim vladarem, napustio Crnu Goru i preselio u okolinu Banjaluke.

Njegov najstariji sin, a Lepin otac Đorđe, dobio je posao šumara u državnoj administraciji Austrije. Oženio se Zorkom Spremo iz Hercegovine, a zajednički život započeli su u Međuvođu kod Kozarske Dubice. Poslije nekoliko godina premješten je u Mašiće kod Gradiške, gdje je rođena Lepa.

Imala je pet sestara – Ljubicu, Danicu, Dušanku, Jelu i Branislavu, te tri brata – Stevu, Veljka i Dušana. Osnovnu školu završila je u Mašićima, a Učiteljsku u Banjaluci 1931. godine.

Prvo radno mjesto dobila je u Međuvođu kod Kozarske Dubice, ali su je životni putevi i njena neupitna želja za promjenama odveli u Beograd, gdje se pridružila revolucionarnom pokretu. U maju 1933. godine uhapšena je i izvedena pred Sud za zaštitu države, ali je usljed nedostatka dokaza oslobođena.

Kako se bližio početak Drugog svjetskog rata Lepa se sve snažnije angažovala i imala ključnu ulogu na podizanju ustanka u mnogim mjestima – Sarajevu, Tuzli, Mostaru, Banjaluci, potom Zagrebu i na Baniji.

Za ratne zasluge odlikovana je Partizanskom spomenicom 1941. godine te s nekoliko ordena, među kojima i Ordenom Dobročinstva grčke kraljice Frederike. Zanimljivo je da su i četiri sestre Lepe Perović odlikovane Partizanskom spomenicom 1941. godine, a osim učešća u revolucionarnom pokretu, školovanje je za njih bilo na prvom mjestu.

Obavljala je mnoge dužnosti u društvenom i političkom životu SFRJ, bila poslanica u prvom sazivu Narodne skupštine BiH, funkcioner u najvišim saveznim organima, veoma aktivna i uticajna u školstvu, kulturi i umjetnosti. Bila je direktor Galerije fresaka u Beogradu.

Zajedno sa suprugom Kočom Popovićem, narodnim herojem, diplomatom i političarem, sakupljala je umetnička djela, stvarajući bogatu kolekciju, koju je darovala Opštini Lazarevac. Takođe, u Istorijskom arhivu Beograda je „Legat Konstantina Koče Popovića i Lepe Perović“.
Sestre Perović
Iako je ova priča posvećena Lepoj Perović Popović, vrijedi kratko pomenuti i biografije njenih sestara.
Danica – Dana Perović je bila ljekar, hirurg. Studij medicine završila je u Beogradu 1939. godine i rukovodila partizanskom bolnicom u Jošavki kod Čelinca. Lično je vodila brigu o narodnom heroju Mladenu Stojanoviću, koji tu dospio nakon ranjavanja. Nakon rata radila je na VMA u Beogradu kao specijalista za plastičnu hirurgiju.
Branislava – Brana Perović bila poznata fizičarka i direktor Instituta za nuklearne nauke „Vinča“. Bila je angažovana na projektima u oblasti jonizovanih gasova i atomskih sudara. Bila je i profesorka na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu, a rukovodila je i postdiplomskim studijima. Zanimljiv je istorijski podatak da je Brana Perović govorila na komemoraciji povodom smrti Ive Lole Ribara 27. novembra 1944. godine.

Sestre Perović bile su u braku s poznatim ličnostima. Osim Lepe, koja je životni vijek provela s Kočom Popovićem, Brana je bila u braku s doktorom i španskim borcem Blagojom Neškovićem. Jela, urednica u jednoj izdavačkoj kući u Beogradu, bila je u braku s književnikom Brankom Ćopićem.

Kod crkve u Maglajanima pored Laktaša, zadužbine crnogorskog vojvode Maše Vrbice, porodična je grobnica Perovića, a u obližnjem Aleksandrovcu kuće Mitra, Andrije i Jove Perovića.

Lepa Perović Popović preminula je 2.septembra 2000.godine i sahranjena na Novom groblju u Beogradu.

N. Ristić

Share With: